Werken aan een duurzame organisatie? Deze vaardigheden hebben jouw mensen nodig

De roep om duurzaam ondernemen en opereren bestaat al jaren in de vorm van maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo), maar hoe doe je dat en wat betekent dat voor jouw organisatie? Duurzamer worden betekent over de gehele linie van de organisatie anders werken én denken. Dat vraagt om hele andere vaardigheden. Over welke vaardigheden dit gaat en hoe je deze ontwikkelt binnen je organisatie, lees je in dit artikel.

Zeventien doelen die dienen als een mondiaal kompas voor een duurzame wereld in 2030. In ons vorige artikel keken we hoe organisaties de Sustainable Development Goals (SDG’s) kunnen omarmen. Het pad naar een duurzame wereld vraagt om ander gedrag met andere vaardigheden. Daarop is een raamwerk ontwikkeld: de zogenaamde Inner Development Goals (IDG’s); een set van 23 cruciale vaardigheden verdeeld over vijf dimensies. Hoe ontwikkel je binnen jouw organisatie die benodigde vaardigheden?

Duurzaamheid is een hoge prioriteit voor organisaties

Het nieuwe tijdperk, waarin duurzaamheid wereldwijd hoog op de agenda staat, vraagt om een andere samenstelling van vaardigheden op de werkvloer. Vaardigheden waarmee organisaties kunnen anticiperen op de complexe, wereldwijde duurzaamheidsvraagstukken in de dagelijkse, continu veranderende operationele setting. Het is dus zaak dat organisaties, wanneer zij duurzame doelen willen bereiken, stilstaan bij de nodige vaardigheden en een strategie om deze binnen de organisatie te ontwikkelen.

Duurzaamheidsdoelen integreren met reguliere werkzaamheden

De toepassing van een praktische aanpak gebaseerd op wendbare principes geeft je organisatie de structuur om vaardigheden die nodig zijn voor de toekomst op een praktische manier, integraal met de reguliere werkzaamheden, te kunnen ontwikkelen. Het Wendbaar ABC is binnen veel teams en organisaties de leidraad voor transformatie, anticipatie en realisatie.

We organiseren medewerkers in kleine teams en leren hen zelforganiserend werken op basis van heldere, relateerbare doelen, en binnen duidelijke kaders. Deze doelen en kaders zijn enerzijds afgeleid van de strategische organisatiedoelen zoals klantbediening. Anderzijds zijn dit duurzaamheidsdoelen. Met andere woorden: wat kun je op teamniveau (al) doen om de wereld een klein beetje een betere plek te maken?

IDG Achterhoek op LinkedIn

Van framework naar aanpak

Samen met de IDG-hub Achterhoek hebben we gekeken naar de overeenkomsten tussen de 23 gedefinieerde vaardigheden (zie hieronder) en de filosofie van het Wendbaar ABC. We beoogden een praktische, bewezen manier te vinden om de ontwikkeling van deze vaardigheden op een structurele, haalbare wijze binnen organisaties te kunnen ontwikkelen en toepassen. Om inzicht te geven in onze bevindingen, licht ik in dit artikel toe wat de invulling is van de vijf dimensies voor een duurzame toekomst met behulp van het Wendbaar ABC.

IDG framework

Dimensie 1: Zijn – Relatie tot Zelf

Het Wendbaar ABC gaat uit van rollen in plaats van functies. Dat betekent: als team doe je met elkaar wat nodig is. Je team is een onmisbare schakel in je organisatie, jij bent een onmisbare schakel in je team. Je team heeft een purpose: een doel en een bestaansrecht. En ieder teamlid heeft die ook; binnen het Wendbaar ABC ontwikkel je een persoonlijke purpose met wat je voor het team betekent én die in evenwicht is met hetgeen waar je als mens voor staat.

Dimensie 2: Denken – Cognitieve kwaliteiten en vaardigheden

Waar gaat de organisatie op de lange termijn naartoe? Wat is de (duurzame) visie? En waar gaat ons team dan naartoe? Binnen wendbare organisaties gaat visieontwikkeling niet alleen top-down, maar ook bottom-up. Iedereen in het team krijgt het platform. Dat geeft ruimte voor de meer bescheiden teamleden, en maakt dat iedereen ook ‘met de billen bloot’ moet. Dit bevordert het kritische denken, het gebruik maken van een veelheid aan inzichten en ervaringen, en het zien en aanbrengen van verbanden.

De leiding wordt daarbij getraind om experimenten toe te staan, om van een mentaliteit van "idea killers" over te gaan naar "idea boosters" om zo, met de denkkracht van iedereen in de organisatie, een cultuur van continu leren en continue innovatie te creëren. Met elkaar de goede dingen doen, geeft mensen – gekoppeld aan visie en (duurzame) doelen – zingeving.

Dimensie 3: Verbinden – Zorgen voor anderen en de wereld

Binnen Wendbaar ABC teams is er geen ruimte voor egoïsme. Alleen door samen te werken kun je je doelen realiseren. Teams bestaan uit mensen met verschillende kennis en kunde zodat ze samen autonoom resultaten kunnen behalen. Teamleden zijn daarbij op elkaar aangewezen. Teamleden zien elkaar zoals ze zijn, waarderen elkaar om wat ze kunnen en accepteren wat een ander minder goed kan.

Alle werkzaamheden visualiseren we op grote posters: wat zijn de doelen, welke resultaten leiden tot die doelen, en wie is daartoe met welke taak bezig. Zoals eerder aangegeven: iedereen heeft een purpose, iedereen krijgt het platform. Bovendien wordt ieders werk zichtbaar gemaakt zodat iedere medewerker kan zien waar zijn/haar werk, en dat van collega’s, in het grotere geheel aan bijdraagt.

Dimensie 4: Samenwerken – Sociale vaardigheden

Intensieve samenwerking en de ontwikkeling van de vaardigheden daartoe is een kernonderdeel van het Wendbaar ABC. Een diversiteit aan kennis en ervaring nodigt uit tot co-creatie. Omdat jouw team(s) onderdeel is/zijn van een groter geheel – met hogere, collectieve doelen – is de samenwerking met andere teams, klanten of stakeholders een integraal onderdeel van de manier van werken.

Samenwerking impliceert gelijkwaardigheid. Samenwerking gaat uit van werken op basis van wederzijds respect en vertrouwen. Dat betekent dus ook: het toewerken naar platte (netwerk)organisaties met weinig hiërarchie. De belangrijkste taak van de leiding is zorg dragen dat de teams in hechte samenwerking hun doelen kunnen bereiken.

Dimensie 5: Handelen – Verandering sturen

Wendbaarheid draait om het snel en flexibel kunnen inspelen op veranderende omstandigheden. Dat vraagt om creativiteit en om lef om het experiment aan te durven gaan. Het vraagt om een cultuur van (gecontroleerd) risico’s mogen lopen en fouten mogen maken. Teams en hun leden moeten de ruimte krijgen van die fouten te kunnen leren, om vervolgens met hart en ziel weer door te kunnen gaan.

Dit vraagt meer van de leiding dan van de uitvoerende teams. Daarom is het coachen van leidinggevenden in hun rol en aanpak een belangrijk onderdeel van Wendbaar ABC; zo kunnen leiders deze vaardigheden bij teamleden aanwakkeren en cultiveren.

Met de komst van de 17 Global Sustainable Development Goals voor 2030 kunnen organisaties duurzaamheidsvraagstukken niet meer vooruitschuiven of half erbij doen. Regelgeving omtrent de CO2 voetafdruk van een organisatie zal steeds stringenter worden, de impact van uitputtende grondstoffen steeds groter en de rol van je organisatie rondom duurzaamheidaspecten binnen het zakelijk ecosysteem steeds bepalender voor succes. Het aanleren van nieuwe vaardigheden die bij een duurzame toekomst horen is hierbij de cruciale eerste stap in het proces.

Wil je meer weten?

Met urgente wereldproblematieken als de klimaatcrisis, armoede en onderwijs is het belangrijk om te kijken naar het werk van de toekomst en welke skills daarvoor nodig zijn. In deze blog hebben we de vaardigheden besproken die van belang zijn bij het realiseren van duurzaamheidsvraagstukken.

Een betere wereld begint bij je eigen organisatie, met welke van de 17 doelen ga jij aan de slag en welke vaardigheden zet jij daarbij in?

Basile Lemaire ©2023

Het Wendbaar ABC

Voor teams die de bedoeling wendbaar waarmaken!

Het Wendbaar ABC is een visuele, laagdrempelig en schaalbare aanpak waarmee teams snel wendbaar worden. Al in een paar sessies leren de teamleden hoe zij blijvend focus houden, overzicht bewaren, prioriteren en de juiste keuzes maken. Kortom, hoe zij blijven werken vanuit het waarom en vanuit de bedoeling. Ontdek hoe het werkt!

Lees meer